جنگ در عراق تمام شده است و دوره بازسازی عراق به خصوص در بخش مسکن بازار چشمگیری را برای کشورهای همسایه فراهم کرده است. ٣٠ درصد بازسازی عراق نیز به حدمات مسکن و ساختمان مربوط می‌شود.

عراق در دوران بازسای به تولید دو میلیون واحد مسکونی حداقل در ۷ استان خود نیازمند است و در این میان همسایه ایرانی این کشور با سابقه پنج هزارساله مهندسی و پیشرفت‌های اخیر در صنعت ساختمان می‌تواند بهترین گزینه برای صدور خدمات فنی و مهندسی به این کشور باشد. با این حال تجار و صنعتگران ایرانی برای بازسازی عراق با دو مانع ارزی و تحریم‌ها مواجه هستند.

برای مانع تحریم‌ها دولت عراق پیشنهاد ملحق شدن شرکت‌های خصوصی ایرانی با عراقی را ارائه کرد که نهایتا تحت پرچم شرکت عراقی امکان حضور شرکت‌های ایرانی در مناقصات وجود داشته باشد اما برای مانع ارزی که به نوسانات نرخ ارز در ایران مربوط می شود این انتظار وجود دارد که مدیران در داخل برنامه ی وِیژه‌ای برای در امان ماندن قراردادها از نوسانات ارزی داشته باشند.

در همین راستا محمد شکرچی زاده، رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به برگزاری نمایشگاه صنعت ساختمان در تهران گفت: تعداد هیئت‌های خارجی بازدیده کننده از نمایشگاه امسال خوب بود و هیئت‌های سوری و عراقی و سایر همسایگان ما که اکنون کشورشان در دوران بازسازی قرار دارد دستاوردهای ایران را در حوزه صنعت ساختمان را چشمگیر توصیف کردند.

وی ادامه داد: ایران اکنون می‌تواند به تولید مسکن در کشورهایی که جنگ در آنها تمام شده است کمک کند اما شرایط برای این همکاری سخت شده است.

به گفته‌ شکرچی‌زاده اکنون صنعت ساختمان ایران ظرفیت بیش از یک میلیون تولید مسکن را به صورت سالیانه (برای داخل) و همین میزان برای پروژه‌های خارجی دارد و هربار شرایط فراهم بوده این قابلیت را نشان داده است.

وی گفت: با این حال بخش خصوصی ما و دولت عراق در جریان نمایشگاه صنعت ساختمان با وجود مذاکرات موفقیت آمیز نتوانستند قراردادی برای ساخت خانه منعقد کنند.

شکرچی زاده افزود: جلسات مفصلی با عراقی‌ها هم برگزار شد که اتفاقا موفق بود اما ممکن است تغییرات ارزی اجازه حضور شرکت‌های ایرانی را در دوران بازسازی در عراق ندهد.

رئیس مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی درباره چرایی این موضوع، گفت: کاهش قیمت ارز در ایران در دو هفته اخیر مصرف کننده‌های عراقی را با افزایش ۲۰ درصدی قیمت محصولات ساختمانی مواجه ساخته است.در واقع اگر چه این کاهش برای داخل خوب است اما از آنجایی که ارزش دینارعراق را نسبت به پول ایران کاهش می‌دهد باعث می‌شود مصالح و تجهیزات ساختمانی با قیمت‌های مورد پیش‌بینی شرکت‌های عراقی سازگاری نداشته باشد.

وی گفت: یعنی شرکت‌های عراقی با کاهش قیمت ارز در ایران با افزایش قیمت کالا نسبت به گذشته مواجه می‌شوند و ارزش پول آنها نسبت به قیمت قبلی دلار کمتر می‌شود و همین امر باعث عقب‌نشینی آنها از همکاری با بخش خصوصی ایران می‌شود.

به گفته شکرچی زاده این عدم تعادل عرضه را به می‌ریزد و قراردادهای ایرانی با طرف خارجی را تهدید می‌کند.

وی اضافه کرد: در یکسال گذشته جذابیت‌های بالا در صنعت ساختمان باعث شده که تقاضا برای فناوری‌ها و کالاهای ایرانی در صنعت ساختمان افزایش داشته باشد. هم اکنون به جای اینکه کشورهای خارجی در ایران به دنبال بازاریابی محصولات خود باشند، در نمایشگاه صنعت ساختمان ما به دنبال خرید محصولات ایرانی هستند اما نوسانات ارزی اجازه به ثمر نشستن این مذاکرات را نمی‌دهد.

به گفته شکرچی زاده در حالی که طرف عراقی برای یک مترمربع کاشی ایران یک عددی را پیش بینی کرده بود اکنون باید ۲۰درصد گرانتر خریداری کند. این در حالی است که پول ملی ترکیه در ثبات به سر می‌برد و می تواند عراقی‌ها را به سمت همکاری با این کشور متمایل کند.

وی تاکید کرد: اگر می‌خواهیم در حوزه خدمات مهندسی روابط پایداری با کشورهای منطقه داشته باشیم باید از یکسری صندوق‌های اطمینان بخش استفاه کنیم که نوسانات را جبران کند؛ یعنی نوسانات داخلی دلار در ایران را به قراردادهای خارجی منعقد نکنیم.