در این نوشتار ابعاد تولید پشتیبانی ها و مانع زدایی ها تعریف و تبیین شده و ضرورت و الزامات تحقق " تولید" مورد تاکید قرارگرفته است:
عنوان سال در سنوات اخیر: طی چند سال اخیر عنوان محوری سال از سوی رهبر انقلاب موضوعات اقتصادی بوده است، بهخصوص در چندسال اخیر که «اقتصاد وفرهنگ،باعزم ملی ومدیریت جهادی»، «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل»، «اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال»، «حمایت از کالای ایرانی»، «رونق تولید» و « جهش تولید» شعار سال بوده است.
پیامدهای نام گذاری: بدنبال نام گذاری سال 1400، مجددا ادارات بنر های بزرگی در ورودی خود نصب خواهد کرد ودر صفحه نخست پایگاه اطلاع رسانی خود درج کرده ومسولینی که در سخنرانی های خود از عنوان سال نام می برند، ولی درمیزان از حرف تا اقدام عملی شان محل ابهام است.
عملکرد سالهای اخیر: در چهار پنج سال گذشته کشور با چالشهای مختلفی مواجه بوده است، افزایش تحریمها از سوی شیطان بزرگ، افزایش واردات بیرویه، بهخصوص کالاهای لوکس و مصرفی و همچنین کالاهایی که در داخل وجود داشته و نیاز به حمایت داشتهاند، تعطیلی و یا کاهش تولید، رکود بازار و کاهش درآمد عمومی و بهموازات آن رشد سرسامآور قیمتها تا چند برابر که مشکلات معیشتی سخت و بیسابقهای را برای مردم کشورمان رقم زده است.
حضرت آیتالله خامنهای علت تحقق نیافتن کامل جهش تولید در سال ۹۹ را وجود موانع و همچنین حمایت نشدن تولید در همه بخشها دانستند و با اشاره به معضل واردات و قاچاق، گفتند: ضعفهای قانونی و واردات رقیب خارجیِ محصولی که در داخل با همت جوانان در حال تولید است، و یا قاچاق آن از طریق دستهای خیانتکار، مانع تولید است و موجب شکست خوردن آن میشود. (رهبر انقلاب اسلامی، ۳۰ اسفند ۱۳۹۹)
حضرت آیت الله خامنهای در ادامه به ارزیابی میزان تحقق شعار سال ۹۹ یعنی جهش تولید پرداختند و گفتند: بر اساس گزارشهای متعدد مردمی و دولتی، جهش تولید تا حدّ قابل قبولی در بخشهایی از کشور تحقق یافت. رهبر انقلاب افزودند: البته این میزان جهش در حدّ انتظار نیست چراکه با وجود تحقق در کارهای زیربنایی و سازندگی، نتیجه آن در اقتصاد عمومی و معیشت مردم مشهود و محسوس نشد، در حالیکه انتظار بود جهش تولید گشایشی در زندگی مردم بهوجود آورد. (رهبر انقلاب اسلامی، ۳۰ اسفند ۱۳۹۹)
ضرورت این نام گذاری: اقتصاد موتور محرک جامعه و تولید ماده محترقه این موتور است «اقتصاد یک نقطه کلیدی تعیینکننده است... اقتصاد البته هدف جامعه اسلامی نیست، اما وسیلهای است که بدون آن نمیتوان به هدفها رسید. تأکید بر تقویت اقتصاد مستقل کشور که مبتنی بر تولید انبوه و باکیفیت و توزیع عدالت محور و مصرف بهاندازه و بی اسراف و مناسبات مدیریتی خردمندانه است» (بند نخست توصیه سوم، بیانیه گام دوم انقلاب، رهبر معظم انقلاب، بهمن ۱۳۹۷)
چرایی نام گذاری سال 1400: چنانچه این موضوع مورد توجه جدی نهادهای ذیربط قرار میگرفت بسیاری از مشکلات کشور یا به وجود نمیآمد و یا مانند اتفاقات اخیر تبدیل به بحران تبدیل نمیشد و دیگر نیازی نبود تا سال 1400 نیز «تولید ، پشتیبانی ها و مانع زدائیها » نام نهاده شود.
سه بخش عنوان سال 1400
الف - تولید
-تولید از ریشه لغوی ولد و به مفهوم ایجاد کردن، به وجود آوردن و زایش است که در حوزههای مختلف موضوعیت دارد؛ تولید صنایع سبک و سنگین، صنایع و لوازم ساختمانی، صنایع معدنی، مواد کانی و معدنی، صنایع شیمیایی، صنایع نفتی و پتروشیمی، صنایع تبدیلی، محصولات کشاورزی، صنایعدستی، صنایع، محصولات و مواد غذایی، لوازم بهداشتی، درمانی و بیمارستانی، صنایع دفاعی و امنیتی، لوازم مخابراتی و ارتباطی، محصولات فرهنگی، محصولات نرمافزاری، محصولات نوشتافزاری، لوازمخانگی و اداری، لوازم صوتی و تصویری و دهها حوزه دیگر که هر کدام دهها و بلکه صدها جزئیات کالا و محصولات دارند که مورد نیاز هر جامعهای است و دولتها برای تأمین آن از طریق تولید داخلی یا واردات از سایر کشورها اقدام میکنند.
-تولید در نامگذاری سال 1400 یعنی تولید داخلی و علیالقاعده به مفهوم مونتاژ داخلی نیست، بلکه به مفهوم بومی بودن تولید است بهگونهای که وابستگی به خارج کاهش یابد؛ این بدان معناست که تولیدات نیازهای ضروری باید در داخل کشور صورت گیرد تا نیازهای جامعه بدون تکانه های اقتصادی تولید و تأمین شود.
-هدفگذاری تولید: در هدفگذاری تولید در کشور باید تمرکز بر تأمین نیازهای جامعه باشد به نحوی که واردات را بهشدت کاهش داده و حتی در بسیاری از موارد بینیاز از واردات شویم، بهخصوص در کالاهای اساسی مردم و جامعه، کالاهای کلیدی و حیاتی کشور، کالاهای زیاد ارز بر، کالاهای پرمصرف جامعه و در اولویت آنها نیز تولید کالاهایی که در معرض تحریم دشمنان قرار دارند، است. علیالقاعده کالاهای لوکس، تزیینی، تجملی، تشریفاتی، آرایشی، تفننی و... ضمن اینکه در شرایط تحریم کشور باید ممنوعالورود باشند بایستی در اولویت آخر تولید قرار داشته باشند.
ب- پشتیبانی ها
یکی از موانع رشد تولید عدم و یا ضعف در پشتیبانی ها از تولید و مراکز تولیدی می باشد . وضرورت دارد نهادهای مختلف در حوزه های مرتبط پشتیبانی های لازم را انجام دهند، تا تولیدملی شکوفا گردد:
پشتیبانی تقنینی: مجلس شورای اسلامی باید با مصوبات قانونی دولت را موظف به پشتیبانی از تولیدکنندگان کند، همچنین بانکها را از واسطهگری و خرید املاک و امثالهم منع کرده و موظف به حمایت مالی از تولید نماید.
-پشتیبانی قضایی: قوه قضاییه با نظارت بیشتر و رسیدگی به مشکلات تولیدکنندگان داخلی بهخصوص در امور حیاتی و نیازهای اساسی جامعه از آنان حمایت و پشتیبانی کرده و با مانعان تولید برخورد نماید، همچنین در رسیدگی به پروندههای قضایی و کاهش زمان دادرسی در امور مربوط به تولیدات در حوزه های مختلف ضرورت دارد.
-پشتیبانی دستگاههای مسول: دولت و ووزارت خانه های کلیدی، محدودیت سختگیرانه برای واردات بهخصوص برای کالاهایی که در داخل در حال تولید بوده و یا امکان تولید و یا افزایش آن وجود می داشت، حمایت از تولیدکنندگان داخلی، کاستن از موانع تولید، کوتاه کردن فرآیند مجوزها، سرازیر کردن و سهل کردن تسهیلات بانکی و کاهش بهره بانکی و تمهیل سررسید وامهای گذشته مشروط بر افزایش تولید واحدها، حمایت از صنایع کوچک، استفاده از ظرفیت بسیج، ارائه بسته مشوقها به تولیدکنندگانی که در سال جدید، پشتیبانی خود را عملی کند و درپایان سال گزارش واقعی ارایه دهد.
-پشتیبانی اجرایی: دستگاههای اجرای پشتیبانی عملی از تولیدکنندگان داشته باشند.
-پشتیبانی از کارگاههای کوچک: پشتیبانی از صنایع کوچک شهری و روستایی و کارگاههای خانگی
-پشتیبانی اطلاعاتی: تولیدکنندگان در مواردی که نیاز به امارهای وضع موجود و نیازهای اتی دارند و بایستی در سامانه ای هوشمند، این نیازها تامین و مدیریت شوند .
-پشتیبانی تبلیغاتی و فرهنگ سازی: وزارت خانه ها و سازمان ها وبخصوص رسانه ملی و جراید و پایگاههای خبری بایستی درخصوص فرهنگ سازی مصرف کالاهای تولید داخلی اهتمام ویژه داشته باشند و از تبلغ کالاهای بیگانه احتناب و حتی ممنوع گردد.
-پشتیبانی درتشویق و ممانعت از افزایش هزینه ها: "اوضاع کسبوکار در کشور باید بهگونهای باشد که افراد به سرمایهگذاری در تولید تشویق شوند و از افزایش هزینههای تولید جلوگیری شود. "( رهبر انقلاب اسلامی ، ۳۰ اسفند ۱۳۹۹)
ج- مانع زدایی
مانع های مختلفی در مراحل کار تولید وجود دارند ؛ که با توجه به شرایط کشور بایستی این موانع در اوایل سال 1400 زدوده شده و تولید ملی شکوفا گردد .مانع زایی ها شامل موارد زیر می باشد :
مانع زدایی از مقررات دست و پاگیر
مانع زدایی توسط سازمانهای مانع تراش
مانع زدایی توسط مدیران مانع کور بین
مانع زدایی توسط کارشناسان مانع ساز و بهانه تراش
مانع زدایی توسط دستگاه دیپلماسی و عدم گره زدن امور تولید به نتایج مداکرات بی ثمر
مانع زدایی توسط جریانات سیاسی غربگرا
مانع زدایی در حذف رانت های مانع تولید توسط سلطانهای چمبره زده بر کالاهای اساسی
مانع زدایی در حوزه های دیگری که به هر نحو، مانع رشد تولید می شوند.
چه دولت کنونی و چه دولت آینده، باید با حمایتهای همهجانبهی قانونی، دولتی و حکومتی از تولید و رفع موانع آن، همت کنند که امسال جهش تولید به معنی واقعی تحقق یابد. (رهبر انقلاب اسلامی، ۳۰ اسفند ۱۳۹۹)
سخن پایانی
ضرورت دارد مدیران کشور تحقق عنوان محوری سال را مبنای برنامهریزی خود قرار دهند. تولید در نیازهای اساسی مردم و جامعه، بایستی در اولویت برنامهریزی کشور قرار گیرد و مسولان ذیربط موانع را رفع و پشتیبانی های لازم را عملا اقدام و پیگیری کنند.
-متاسفانه در سال 1399؛ تعطیلی و توقف تولید ادامه یافت، واردات بی رویه و کالاهای لوکس و غیر ضروری ادامه یافت، کمبود نیازهای اساسی و تداوم گرانی تداوم داشت و مشکلات زیادی را برای مردم بوجود آورد.
-همه سازمانها و نهادها باید علاوه بر تراکت در ورودی ادارات و سازمانها و سخنرانی و خطابه، براساس عنوان محوری سال و بیانیه گام دوم انقلاب برای تکتک ادارات و سازمانهای زیر مجموعه خود برنامه تهیه کند، به نحوی که تا پایان سال در تمامی بخشها با جهش تولید مواجه شویم تا هم کارخانهها رونق و توسعه یابند، هم نیاز داخل تأمین و هم مشکلات مردم کم شود، هم اشتغال و درآمد مردم افزایش یابد وهم درآمد ملی ارتقا یابد. اگر چنین شود در سال بعد میتوان با جهش دوم تولید، بازارهای جهانی را کسب کرد و کشور از یک درآمد پایدار برخوردار شده و از وابستگی به درآمد نفت خارج شود. اگر چنین شد، میتوان نمره قابلقبول در سال آخر خدمت دولت فعلی ثبت کرد.
-جهت سالهای آتی بایستی برخورد شعاری ممنوع شود و هر اداره و نهادی در ابتدای سال راهبردهایش برای تحقق عنوان سال را ذکر کند و دنبال کند و در پایان سال گزارش واقعی دهد و سازمان بازرسی کل کشور نظارت نماید.
-از اقدامات صورت گرفته دو سه سال اخیر توسط بسیج سازندگی در تولیدات خانگی ، الگو برداری شده و ضمن حمایتهای لازم ،بصورت یک شبکه گسترده ملی از تولید تا توزیع درشهرها و روستاها توسعه یابد.
-عملکرد میزان تولید همه نهادها بخصوص در سال 1400، بایستی بررسی شده و میزان تحقق جهش تولید ارزیابی شود و محکی باشد، از میزان تعبیت از این فرمایش رهبر انقلاب و تامین این نیاز ضروری کشور.
سخن پایانی اینکه بندی از بیانیه گام دوم انقلاب که باید مورد توجه بیشتر قرار بگیرد: "«دهه دوم چشمانداز باید زمان تمرکز بر بهرهداری از دستاوردهای گذشته و نیز ظرفیتهای استفاده نشده باشد تا پیشرفت کشور از جمله در بخش تولید و اقتصاد ملی ارتقاء یابد»" (رهبر انقلاب، مقدمه هفت سرفصل توصیهها، بیانیه گام دوم انقلاب، بهمن ۱۳۹۷)
" انتخابات خرداد ۱۴۰۰ و روی کارآمدن مدیریتهای جدید و احتمالاً تازهنفس و با انگیزههای قوی، امسال را سالی بسیار مهم، حساس و تأثیرگذار در آینده کشور کرده است. ( رهبر انقلاب اسلامی، ۳۰ اسفند ۱۳۹۹)
*دکترسید جواد هاشمی فشارکی