به گزارش خانه خبر گيتي پسند به نقل از سلامت نيوز، عوامل محيطي همانند آب و هوا، شرايط اقليمي و تاريكي و روشنايي محيط از عواملي هستند كه بر رفتار انسانها تاثير ميگذارند. به گفته كارشناسان هر ساله و همزمان با فرا رسيدن فصل تابستان ميزان درگيريهاي بين اشخاص، پرخاشگري و در نتيجه زد و خوردهاي خياباني افزايش پيدا ميكند. علت اين امر به گفته كارشناسان تعريق بيشتر و خروج كلريد سديم از بدن و تاثير فعل و انفعالات شيميايي بر اعصاب شهروندان است.با وجود اين شرايط آستانه تحمل افراد پايين آمده و در مقابل آمار پرخاشگري در جامعه بالا ميرود.
دكتر مجيد ابهري، با اشاره به آمار 40درصدي افزايش پرخاشگري و خشونتهاي خياباني در فصل تابستان ميگويد: بهعلت ضعف آموزش حقوق شهروندي و مهارتهاي زندگي توسط خانوادهها، آموزش و پرورش و رسانهها درگيريهاي لفظي در جامعه ما رشد چشمگيري يافته و همين علت باعث بروز درگيريهاي فيزيكي و افزايش آمار جرايم شهري شده است.
اين آسيبشناس اجتماعي، فقدان «گذشت رفتاري» را از نكتههاي تاسف باري ذكر ميكند كه در زندگي شهروندان وجود دارد و تاكيد ميكند: در بسياري از درگيريها يك عذرخواهي ساده ميتواند از قتل و خونريزي و درگيري فيزيكي جلوگيري كند. قانع بودن به حقوق فردي و اجتماعي توسط شهروندان، عدم تجاوز به حريم حقوقي ديگران، صبر و حوصله گذشت از ابزار اصلي رفتار مسالمتآميز بوده كه ميتواند از درگيريهاي كلامي و فيزيكي جلوگيري كند.
وي بالا رفتن فشار خون، تپش قلب، سكتههاي قلبي و مغزي، مرگ بر اثر شوك آسيبهاي رواني، از دست دادن كنترل ذهني و گفتاري و آسيبهاي فردي و جسمي را از نتايج پرخاشگري عنوان كرده و ميگويد: آسيبهاي اجتماعي ناشي از پرخاشگري در جامعه شامل بروز و افزايش درگيريهاي فيزيكي و ضرب و جرح و نقص عضو و حتي در مواقعي قتل ميشود كه به عنوان الگوهاي منفي رفتاري براي نوجوانان و جوانان در جامعه شناخته ميشوند و زيانهاي معنوي و فرهنگي به افراد جامعه وارد ميكنند. به گفته ابهري، 85 درصد پرخاشگريهايي كه اتفاق ميافتد مربوط به طيف سني 17 تا 40 سال و 15 درصد مربوط به افراد 40 سال به بالاست.
زنان اصفهاني پرخاشگرترند
اين آسيبشناس اجتماعي با اشاره به فراواني پرخاشگري در شهرهاي مختلف ميگويد: آمار پرخاشگري در شهرهاي مختلف بسته به باورهاي فرهنگي متفاوت است، اما بر اساس آمار در استان اصفهان پرخاشگري در ميان زنان 7 درصد بيشتر از مردان گزارش شده است. در بسياري از شهرها از جمله تهران پرخاشگري مردان بيشتر از زنان است و در شهرهاي توريستي و مسافرتي مثل استانهاي شمالي پرخاشگري بين زنان و مردان مساوي گزارش شده است اما در ساير استانها پرخاشگري مردان بيشتر از زنان است.
به گفته وي آنچه مشخص است اينكه در 90 درصد از قتلهايي كه در كشورمان اتفاق ميافتد خشم اوليه باعث بهوجود آمدن قتل شده كه از اين تعداد 70 درصد قتلها با پيش زمينه پرخاشگري بوده و مابقي شوخيهايي بوده كه منجر به قتل شده است.
مهارت خود كنترلي موضوع ديگري است كه ابهري به آن اشاره كرده و ميگويد: مهارت خود كنترلي اصليترين ابزار پيشگيري از پرخاشگري است كه متاسفانه توسط رسانهها و درجامعه ما به آن اشارهاي نميشود در حالي كه اصليترين مهارت موضوع خودكنترلي است و خانوادهها، مدارس و رسانهها بايد موضوع خود كنترلي را آموزش دهند البته فيلمها و سريالها و حتي بازيهاي رايانهاي نيز در افزايش خشونت در جامعه سهم دارند.
ترافيك تهران موضوع ديگري است كه ابهري به آن اشاره كرده و ميگويد: ترافيك تهران يكي از عواملي است كه خود در هر شرايطي تحريككننده اعصاب و روان مردم است و چون مردم با مقوله حمل و نقل و ترافيك در طول روز به مقدار زياد سروكار دارند، وقتي گرما هم روي آنها تاثير ميگذارد سريعتر عصباني ميشوند و كارشان به درگيري و اوقات تلخي ميكشد. گرما از جمله علتهاي بيروني و استرسزاست كه موجب ميشود تعادل رواني افراد به هم بخورد و آستانه تحمل آنها كاهش يابد. البته گاهي علتهاي دروني به علتهاي بيروني اضافه ميشود.
به گفته وي تحقيقات در شهرستانهاي كوچك، بدون ترافيك و استانهاي سردسير كشور نشان ميدهد كه تعداد نزاعها و درگيريهاي افراد در معابر عمومي بسيار پايين است اما در تهران تركيب گرماي هوا با ترافيك آسيبهاي زيادي بر مردم وارد ميكند.
وي با اشاره به اين نكته كه پيشگيري مهمترين نكته در جلوگيري از كاهش آستانه تحمل است، ميگويد: براي پيشگيري از كاهش آستانه تحمل در گرما در قدم اول بايد محيط را مناسبسازي كنيم. مثلا اگر در حال رانندگي هستيم و در اوج ساعات پرترافيك و گرم قرار داريم، بايد هواي داخل اتومبيلمان را خنك نگه داريم. به اين معنا كه هرچند وقت يك بار كولر ماشين را روشن كنيم يا شيشهها را كمي پايين بياوريم تا تبادل هوا صورت گيرد.
در قدم دوم بايد در طول روز مايعات خنك (نه سرد و يخزده) مصرف كنيم تا تحمل گرما برايمان آسانتر شود. استحمام روزانه نيز در كاهش عصبانيتهاي فصل گرم موثر است زيرا عرق و ضايعات ناشي از آن را از روي سطح پوست بدن پاك كرده و از كاهش آستانه تحمل افراد تا حد زيادي جلوگيري ميكند. از طرف ديگر، استحمام موجب حفظ روحيه شاداب و القاي حس سرزندگي افراد ميشود و همين موضوع ميتواند از بروز عصبانيتها و حتي خودخوريهاي بعضا نابجا پيشگيري كند. البته نقش پوشش را نيز نميتوان ناديده گرفت.
تنش بيشتر در شهرهاي آلودهتر
يك روانشناس باليني نيز با اشاره به اين موضوع كه عوامل متعددي بر پرخاشگري افراد اثر ميگذارد، گفت: زماني كه ميزان آلودگي هوا در شهرها زياد ميشود، مقدار اكسيژنرساني به بدن كم ميشود در نتيجه ميزان انقباض عضلاني فرد بيشتر ميشود و فرد تنش بيشتري را در اين زمان تجربه ميكند و مستعد برانگيختگي ميشود.
دكتر مهرداد كاظم زاده عطوفي با بيان اين نكته كه آلودگي صوتي و گرماي بيش از حد هوا نيز به عنوان عوامل استرسزا بر پرخاشگري افراد اثر ميگذارد، به تهران امروز ميگويد: هر عاملي كه بتواند ميزان تنش در افراد را افزايش دهد باعث بروز پرخاشگري ميشود و عوامل زندگي در كلانشهرها مانند آلودگيهاي صوتي، فشارهاي اقتصادي و مشكلات خانوادگي كه در شهرهاي كوچك و روستاها به ندرت وجود دارد، قطعا در بروز پرخاشگري موثر هستند و معمولا در زمان گرماي بسيار بخصوص در شهرهاي بزرگ كه مسئوليتهاي بيشتري به عهده يك فرد است و ترافيك و آلودگي صوتي نيز در حال افزايش است، آستانه تحمل فرد كاهش پيدا ميكند و سبب عصبانيت ميشود.
وي تصريح ميكند: پرخاشگري علل زيادي دارد كه متاثر از تاثيرات تربيتي و كودكي افراد است و يكي از عوامل استرسهاي زيادي است كه در شهرهاي بزرگ و ماشيني وجود دارد و به دليل اينكه افراد نميتوانند به صورت همزمان عوامل استرس زا را كنترل كنند، اين كار باعث خستگي سيستم عصبي آنها ميشود و افراد نسبت به عوامل محيطي زودتر واكنش نشان ميدهند در نتيجه اين عامل رفتاري تبديل به پرخاشگري ميشود.